Kobieta siedzi przy biurku, uśmiecha się

Data: 08.07.24

Stopnie awansu Nauczyciela – nowe przepisy

Wytyczne dotyczące awansu nauczycieli w 2024 roku

Awans zawodowy nauczycieli w Polsce jest procesem, który wymaga zarówno zaangażowania, jak i ciągłego doskonalenia się w zawodzie. Ostatnimi czasu wprowadzono istotne zmiany mające na celu uproszczenie i ujednolicenie procedur awansu. Te zmiany mają na celu nie tylko lepsze wsparcie nauczycieli w ich rozwoju zawodowym, ale również podniesienie jakości edukacji w polskich szkołach.

W niniejszym artykule przyjrzymy się aktualnym wytycznym dotyczących awansu zawodowego oraz odpowiemy na najważniejsze pytania.

Kryteria i wymagania na poszczególne stopnie awansu nauczycieli według “Nowej Ścieżki”

W 2024 roku w Polsce wprowadzono nowe wytyczne dotyczące awansu zawodowego nauczycieli, mające na celu uproszczenie procesu oraz ujednolicenie kryteriów. Oto szczegółowe informacje na temat etapów awansu:

Etapy awansu zawodowego nauczycieli

  1. Nauczyciel początkujący:
    • Rozpoczyna karierę zawodową od odbycia stażu, który trwa zwykle rok.
    • Realizuje program stażu, uczestniczy w szkoleniach, obserwuje lekcje prowadzone przez bardziej doświadczonych kolegów i prowadzi lekcje pod nadzorem mentora.
  2. Nauczyciel Mianowany:
    • Osoba ubiegająca się o ten stopień:
      • Posiada status nauczyciela początkującego (nie jest to stopień awansu zawodowego).
      • Odbywa przygotowanie do zawodu nauczyciela w wymiarze 3 lat i 9 miesięcy lub w wymiarze skróconym do 2 lat i 9 miesięcy.
      • W ostatnim roku przygotowania do zawodu praca podlega ocenie zgodnie z przepisami nowego rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki.
      • Uzyskanie co najmniej dobrej oceny pracy w ostatnim roku przygotowania do zawodu jest jednym z warunków nadania stopnia nauczyciela mianowanego.
      • Przystępuje do egzaminu przed komisją egzaminacyjną.
  3. Nauczyciel Dyplomowany:
    • To najwyższy stopień awansu.
    • Wymaga co najmniej pięciu lat pracy jako nauczyciel mianowany, realizacji innowacji pedagogicznych oraz uzyskania bardzo dobrej oceny dorobku zawodowego.

Zmiany od 2024 roku w Awansie Nauczyciela

Od 2024 roku wprowadzono kilka kluczowych zmian w procedurze awansu:

  1. Zatrudnienie nauczycieli początkujących
    Nowi nauczyciele będą zatrudniani na podstawie umowy o pracę na czas określony na pierwsze dwa lata. Po tym okresie, pod warunkiem uzyskania co najmniej dobrej oceny pracy, nauczyciele będą mogli być zatrudniani na czas nieokreślony.
  2. Ocena pracy nauczyciela dyplomowanego
    Aby uzyskać stopień nauczyciela dyplomowanego, nauczyciel musi przepracować co najmniej 5 lat i 9 miesięcy jako nauczyciel mianowany (lub w określonych przypadkach 4 lata i 9 miesięcy). W ostatnim roku pracy przed złożeniem wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego, nauczyciel musi wystąpić do dyrektora szkoły o dokonanie oceny pracy.
  3. Dostępność dla uczniów i rodziców
    W ramach 40-godzinnego tygodnia pracy, nauczyciele będą zobowiązani do dostępności w szkole przez jedną godzinę tygodniowo na konsultacje dla uczniów lub ich rodziców​.

Praktyczne wskazówki dla nauczycieli ubiegających się o awans w 2024 roku

Aby skutecznie ubiegać się o awans, nauczyciele powinni:

  • Systematycznie doskonalić swoje umiejętności zawodowe: ważne jest aby uczestniczyć w szkoleniach, warsztatach i kursach.
  • Dokumentować swoje osiągnięcia: prowadzić portfolio zawodowe, w którym gromadzone będą informacje o zrealizowanych projektach, kursach, szkoleniach oraz innych osiągnięciach w pracy
  • Współpracować z mentorem: korzystać z wiedzy i doświadczenia kolegów i koleżanek po fachu. Szczególnie tych bardziej doświadczonych nauczycieli.
  • Regularnie monitorować i oceniać swoją pracę: analizować swoje działania, wyciągać wnioski i wprowadzać niezbędne zmiany​.
  • Aktywnie angażować się w życie szkoły: realizować projekty edukacyjne, organizować wydarzenia szkolne oraz współpracować z rodzicami, a także ze społecznością lokalną.

Ścieżka Awansu Zawodowego Nauczyciela – Kluczowe Informacje

Awans zawodowy różni się w zależności od tego o jaki stopień ubiega się nauczyciel.

Nauczyciel początkujący

Nauczyciel początkujący, zwany również nauczycielem stażystą, rozpoczyna swoją karierę zawodową od odbycia stażu, który trwa zwykle rok. W tym czasie nauczyciel musi zrealizować program stażu, który obejmuje uczestnictwo w szkoleniach, obserwacje lekcji prowadzonych przez bardziej doświadczonych kolegów oraz samodzielne prowadzenie lekcji pod nadzorem mentora.

Opiekun stażu

Każdemu nauczycielowi stażyście przypisywany jest opiekun stażu, który pełni kluczową rolę w procesie wprowadzania młodego nauczyciela do zawodu. Opiekunem stażu może zostać nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który wyróżnia się wysokimi kwalifikacjami zawodowymi oraz doświadczeniem pedagogicznym. Dodatkowo, powinien także przygotować Stażystę do kolejnego etapu zawodowego czyli do uzyskania stopnia Nauczyciela Mianowanego.

Ocena Pracy

Na koniec stażu praca nauczyciela podlega ocenie. Aby dostać awans zawodowy na kolejny stopień (nauczyciel mianowany) konieczne jest spełnienie kilku kryteriów tj. uzyskanie co najmniej dobrej oceny pracy oraz zdanie egzaminu.

Nauczyciel Mianowany

Awans na stopień nauczyciela mianowanego wymaga spełnienia kilku kryteriów. Nauczyciel musi przepracować co najmniej dwa lata jako nauczyciel kontraktowy, uczestniczyć w kursach doskonalących, zrealizować projekt edukacyjny oraz uzyskać pozytywną ocenę pracy. Ponadto nauczyciel mianowany musi wykazać się innowacyjnością i zaangażowaniem w rozwój zawodowy.

Egzamin na Nauczyciela Mianowanego

Przed przystąpieniem do egzaminu, Nauczyciel musi przygotować niezbędne dokumenty, takie jak potwierdzenia kwalifikacji zawodowych, akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego oraz zaświadczenie dyrektora szkoły o wymiarze zatrudnienia.
W skład komisji egzaminacyjnej wchodzą: dyrektor (jako członek, a nie przewodniczący komisji) oraz doświadczeni nauczyciele i inni specjaliści z dziedziny edukacji. To oni oceniają przygotowanie Nauczyciela oraz przeprowadzają z Nim egzamin. Pytania Egzaminacyjne obejmują pytania z zakresu pedagogiki, metodyki nauczania, psychologii oraz innych dziedzin związanych z pracą Nauczyciela. Pytania mogą dotyczyć zarówno teorii, jak i praktycznych aspektów pracy w szkole.

Nauczyciel Dyplomowany

Nauczyciel dyplomowany to najwyższy stopień awansu zawodowego nauczyciela. Aby go osiągnąć, Nauczyciel musi przepracować co najmniej pięć lat jako nauczyciel mianowany, zrealizować innowacje pedagogiczne, uczestniczyć w szkoleniach i kursach doskonalących oraz uzyskać pozytywną ocenę dorobku zawodowego. Nauczyciel dyplomowany powinien także angażować się w działalność na rzecz rozwoju szkoły oraz dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami.

Przed przystąpieniem do egzaminu, podobnie jak przed egzaminem na nauczyciela mianowanego, nauczyciel musi przygotować niezbędne dokumenty, takie jak potwierdzenia kwalifikacji zawodowych, oraz zaświadczenie dyrektora szkoły o wymiarze zatrudnienia. Dodatkowo powinien posiadać akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.

Dyrektor ma obowiązek uczestniczyć w pracach komisji, a także doświadczeni nauczyciele i inni specjaliści z dziedziny edukacji. To oni oceniają przygotowanie nauczyciela oraz przeprowadzają egzamin.
Egzamin obejmuje pytania z zakresu pedagogiki, metodyki nauczania, psychologii oraz innych dziedzin związanych z pracą nauczyciela. Pytania mogą dotyczyć zarówno teorii, jak i praktycznych aspektów pracy w szkole.

Warto wiedzieć

Nowością od 2024 roku jest konieczność zdobycia awansu zawodowego. W myśl tego, że Nauczyciel powinien się rozwijać i poszerzać swoje kompetencje, każdy Nauczyciel zatrudniony na umowę o pracę na czas nieokreślony w ciągu 6-ciu lat od rozpoczęcia odbywania przygotowania do zawodu nie uzyska stopnia nauczyciela mianowanego to stosunek pracy z takim nauczycielem ulegnie rozwiązaniu.

Podsumowanie

Awans zawodowy nauczyciela w 2024 roku wymaga zaangażowania, systematycznej pracy i ciągłego doskonalenia zawodowego. Dzięki spełnieniu określonych kryteriów i realizacji wyznaczonych zadań, nauczyciele mają szansę na rozwój swojej kariery oraz podniesienie kwalifikacji zawodowych. Konieczność ciągłego doskonalenia zawodowego nauczycieli pozwala podnieść jakość edukacji polskiej szkoły.

Źródła:

samorzad.pap.pl
ore.edu.pl